Ayrıntılar İçin Tıklayınız...

Vergi Mükelleflerinin Defterlerine Kayıtlı Taşınmazları(Arsa, Bina, İşyeri v.b) 30/9/2018 tarihine kadar Yeniden Değerleme İmkanı Getirilmiştir.

25.05.2018 tarihinde resmi Gazetede Yayımlanan 7144 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 5. Maddesi ile  Mükelleflerin  aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlarını, değer artış kazancı üzerinden %5 vergi vermeleri ve kanun maddesinde yazılı diğer hususlara riayet etmeleri şartıyla, yeniden değerlemelerine imkan verilmektedir.

Söz konusu düzenleme ile aktiflerinde taşınmazı bulunan mükelleflerle ilgili olarak önemli bir faydalar sağlanmış olup ayrıntısına ve konuyla ilgili örneğe aşağıda yer verilmiştir.

Uygulamadan yararlanabilmenin kısaca belli başlı şartları:

Örnek Uygulama:

Konunun daha iyi anlaşılabilmesi adına, Söz konusu yasanın taşınmazların yeniden değerlenmesi hususunda getirdiği imkaların firmalar nezdinde sağlayacağı fayda/maliyetler ile uygulamanın nasıl olması gerektiği konusunda kanun maddesinden yola çıkarak aşağıdaki örneğe yer verilmiştir.

(Not: Aşağıda yapmış olduğumuz hesaplamalar ve açıklamalar Kanun metninde yer alan düzenlemelere göre yapılmış olup uygulanmaya ilişkin usul ve esaslar hakkında Maliye Bakanlığınca ayrıca bir düzenleme yapılacaktır. Tavsiyemiz söz konusu düzenleme/tebliğ çıktıktan sonra hesaplama ve değerlendirmelerin yapılmasının daha uygun olacağı yönündedir. Aşağıda yapmış olduğumuz hesaplama ve değerlendirmeler söz konusu kanunun getirmiş olduğu imkanlara ilişkin olarak fikir verici düzeyde ve basitlikte yapılmıştır.)

ÖRNEK :

XXX A.Ş. nin  iktisap tarihi 01.01.2008 olan fabrika binasının(betonarmedir.) 31.12.2017 tarihli bilançosunda  yer alan değeri:1.000.000-TL dir.

 Söz konusu bina için daha önce hiç amortisman hesaplanmamıştır.

Firma bu fabrikayı 2018 Aralık ayında  2.000.000-TL ye satmayı planlamaktadır.

Söz konusu firma 7144 sayılı kanunun 5. Maddesinden yararlanmak istemektedir.

• XXX A.Ş. 7144 sayılı kanun 5. maddesinden nasıl yararlanabilir? Hesaplama nasıl olmalıdır?

1-Firma  en geç 30.09.2018 tarihine kadar bu imkandan yararlanmak için gerekli işlemleri yapmalıdır.

2-Firma öncelikle aşağıdaki gibi bir saplama yapmalıdır:

3- Yeniden değerlemeye ilişkin olarak aşağıdaki gibi bir muhasebe kaydı yapmalıdır.

4-Söz konusu muhasebe kaydının yapıldığı tarihten itibaren 25 gün içinde(En geç 30.09.2018 tarihine kadar) aşağıda gösterildiği gibi hesaplanan vergiyi bir  beyanname ile bağlı olduğu vergi dairesine verir ve aynı süre içerisinde öder.( Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde kanun hükümlerinden faydalanılamaz.)

5- özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmemeli veya işletmeden çekilmemelidir. Aksi durumda gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulur.

6- Firmanın bu fabrikayı Aralık/2018 de 2.000.000-TL ye satması halinde; pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmaz.

Satış durumunda aşağıdaki gibi bir muhasebe kaydı yapılır:

*KDV ihmal edilmiştir, değerlemeden sonra amortisman ayrılmadığı varsayılmıştır. 

• XXX A.Ş. 7144 sayılı kanun 5. maddesinden yaralanması halinde elde edeceği fayda ve katlanacağı maliyetler nelerdir?

1-      Katlanılacak maliyet:

Hesaplanan değer artış tutarı üzerinden ödenecek olan %5 tutarındaki vergidir. Örneğimizde bu tutar:  36.928,49  –TL dir.

2-      Sağlanacak Fayda:

a-      Söz konusu taşınmazın bilanço değeri gerçek piyasa fiyatına yakın bir tutara gelece, finansal tabloların inandırıcılığı artacaktır.

b-       Firmanın aktif büyüklüğünü arttıracak, kredibilitesini yükseltecektir.

c-       Yeniden değerlenen tutar üzerinden amortisman ayrılabilecek dolayısıyla ödeyeceği vergi tutarını azaltabilecektir.

d-      Taşınmazın elden çıkarılması halinde yeniden değerleme sonucu oluşan değer artış kazancı üzerinden vergi vermeyecektir.

e-      Özellikle karlı olarak yapılan satışlarda değer artış tutarı kadar maliyet gideri ve vergi avantajı sağlayacaktır.

Örneğimizden yola çıkarsak sağlanacak avantaj aşağıdaki gibi olacaktır:

-          Kanundan yararlanılmadığı  durumda karşılaşılacak vergi yükü:

-          Kanundan yararlanıldığı durumda karşılaşılacak vergi yükü:

-Kanundan yararlanılması halinde elde edilecek net fayda:

Söz konusu kanun kapsamında yapılan düzenlemenin olduğu maddenin tam metni aşağıdaki gibidir:

MADDE 5- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 31- Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile bu Kanunun 215 inci maddesi uyarınca kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler hariç) bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlarını (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar hariç) 30/9/2018 tarihine kadar aşağıdaki şartlarla yeniden değerleyebilirler.

a) Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, bu Kanunda yer alan değerleme hükümlerine göre tespit edilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınır. Amortismana tabi taşınmazlar için amortismanın herhangi bir yılda yapılmamış olması durumunda yeniden değerlemeye esas alınacak tutar bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.

b) Taşınmazların (a) bendine göre tespit edilen değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri bulunur. Yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden değerleme oranı olarak bu Kanunun mükerrer 298 inci maddesine göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulan;

i) En son bilançoda yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, söz konusu bilançonun ait olduğu tarihi takip eden aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,

ii) En son bilanço tarihinden sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,

dikkate alınır. Bu bent uyarınca dikkate alınacak Yİ-ÜFE ibaresi; Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) değerlerini, 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) değerlerini ifade eder.

c) Yeniden değerleme neticesinde taşınmazların değerinde meydana gelecek değer artışı, yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların her birine isabet eden değer artışları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir. Değer artışı, taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri arasındaki farktır. Net bilanço aktif değeri, taşınmazların bilançonun aktifinde yazılı değerlerinden, pasifte yazılı amortismanların tenzili suretiyle bulunan değeri ifade eder.

Taşınmazlarını bu madde kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutan mükellefler bu kıymetlerini, yapılan yeniden değerleme sonrasında bulunan değerleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam ederler.

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %5 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve aynı süre içerisinde ödenir. Bu fıkra kapsamında ödenen vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde bu madde hükümlerinden faydalanılamaz.

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulur.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılması halinde, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmaz.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılmasından önce bu Kanunun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, bu madde gereğince oluşan değer artışı fonu özsermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılır.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Yorumlar