6736 SAYILI KANUN KAPSAMINDA VERGİ İDARESİNE OLAN KESİNLEŞMİŞ BORÇLARIN AFFI VE YAPILANDIRILMASI (UYGULAMA ÖRNEKLİ)

6736 SAYILI KANUN KAPSAMINDA VERGİ İDARESİNE OLAN KESİNLEŞMİŞ BORÇLARIN AFFI VE YAPILANDIRILMASI

(UYGULAMA ÖRNEKLİ)

I-GİRİŞ

19.08.2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 03.08.2016 tarih ve  6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin Kanun  ile; söz konusu kanunda belirtilen kurum ve kuruluşlara olan çeşitli vergi, ceza, faiz ve gecikme zammı borç ve tahakkuklarının yeniden yapılandırılması; bazı alacakların affı; vergide matrah artırımı; mal, kasa mevcudu, ortaklar cari hesaplarına ilişkin düzeltme imkanları ile diğer bir takım avantajlar sağlanmıştır.

Bu çalışmamızda; söz konusu kanunun “Kesinleşmiş Alacaklar” başlıklı 2. Maddesi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren Kesinleşmiş vergi, ceza, gecikme faizi ve gecikme cezalarının yapılandırılması hususu ile sınırlı olmak üzere  her kesim tarafından anlaşılabilecek bir tarzda uygulama örnekleriyle birlikte açıklanmaya çalışılmıştır.

II- KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (VERGİ İDARESİNE OLAN BORÇLAR İÇİN)

1-Kesinleşmiş Alacak Nedir:

Vergi İdaresi nezdinde Kesinleşmiş alacak kısaca; tahakkuk etmiş olan alacağın dava açama süresi, idari başvuru süresi v.s. geçtikten sonra ödenecek  aşamaya gelmesidir.

Eğer vergi dairesine olan borcunuz,  tahakkuk etmiş ve  dava veya itiraz süresi geçirilmiş ise borcunuz kesinleşmiş sayılır.

            2-Kimler  Yararlanabilirler:

a-19.08.2016 tarihi İtibariyle Vadesi geldiği halde ödenmemiş yada ödeme süresi henüz  geçmemiş  vergi borcu ve/veya usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezası  olanlar,

b- 19.08.2016 tarihi itibariyle İtibariyle ödenmemiş olunan  Uzlaşma sonucu tahakkuk eden borcu olanlar yararlanabilir.

c-İhtirazi Kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergi borcu olanlar yararlanabilir.

d- 19.08.2016 tarihi itibariyle İtibariyle yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligat yapılamaımış olanlar yararlanabilir.

e- Vergi Borçlarını tecil ettirip tecil şartlarına göre ödeyen borçluların henüz ödemedikleri taksit tutarları için yararlanabilirler.

f-6552 sayılı kanundan yararlanan mükellefler  ödemedikleri kalan taksitler için yararlanabilirler.

3- Sağlanan Avantajlar Nelerdir:

Ödenmemiş Borç; vergi aslı+vergi cezası+gecikme faizi+gecikme zammından oluşuyorsa;

• Vergi aslı + Yİ-ÜFE(Vergi aslı  üzerinden G. Faizi ve G. Zammı için ayrı ayrı hesaplanır) ödenir
• Gecikme faizi +  gecikme zammı + vergi aslına bağlı cezaları+vergi cezalarına bağlı gecikme zamları silinir.

Ödenmemiş Borç; gecikme faizi+gecikme zammından oluşuyorsa;

• Yİ-ÜFE(Vergi aslı  üzerinden G. Faizi ve G. Zammı için ayrı ayrı hesaplanır) ödenir
• Gecikme faizi +  gecikme zammı + vergi aslına bağlı cezaları+vergi cezalarına bağlı gecikme zamları silinir.

            Ödenmemiş Borç içinde usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezası var ise;

• Usulsüzlük veya Özel Usulsüzlük Cezasının %50 si ödenir,
• Usulsüzlük veya Özel Usulsüzlük Cezasının %50 si silinir.

3-Yararlanma Şartları ve Diğer Hususlar:

a-Vergi dairesine başvuru zamanı: 31.10.2016 ya kadar

b- Taksit ödemesi başlangıç zamanı: 2016/Kasım ayı

c-En fazla taksit süresi: 2 şer aylık dönemler halinde 18 eşit taksit(toplam 36 ay)

d- Yapılandırılan borcun 2016/Kasım ayında hepsi ödenirse  sağlanan avantajlar:  faiz alınmaz ve Yİ-ÜFE ye göre hesaplanan tutardan ayrıca %50 indirim yapılır.

e-Faiz ve taksit:

• 2016/Kasım ayına kadar yapılandırılan borcun  hepsi ödenirse ayrıca faiz alınmaz.
  • İkişer aylık dönemler halinde 6, 9, 12 ve 18 eşit taksit de ödeme yapılabilir. Yani maksimum 36 taksit imkanı var.
  • Yukarıda yer alan taksit seçenekleri için uygulanacak katsayı(faiz) oranları sırasıyla:  1,045– 1,083- 1,105 – 1,15 dir

f-Vergi iade alacağından borca mahsup yapılabilir.

g-İlk iki taksit süresinde(2017 Şubat a kadar) ödenmez ise kanun hükümlerinden yararlanılamaz.

h-ilk iki taksit dışındaki taksitlerden bir takvim yılında en az 2 taksidin süresinde tam olarak ödenmemesi  durumunda bu ödenmeyen taksitler faizi ile birlikte en son taksidi izleyen ayın sonuna kadar ödenmezse kanun hükümlerinden yararlanılamaz.(ödenen taksitler hariç)

ı- Kanundan yararlanılması halinde yararlanılan borçlar için uygulanan hacizler ve teminatlar ödeme nispetinde kaldırılır.

j- Yapılandırmadan önce ödenen faizler red ve  iade edilmez

III-ÖRNEKLER:

Kesinleşmiş alacaklarla ilgili olarak kanundan yararlanılması durumunda sağlanacak fayda tutarının görülebilmesi amacıyla aşağıda örnek uygulamalara yer verilmiştir. (Hesaplamalarda  %3’e kadar hata olabilir)

Örnek 1:

A Ltd. Şti. nin  2012 yılı hesapları üzerinde sahte belge kullanma fiili yönünden  yapılan vergi  incelemesi  sonucunda tanzim edilen 01.01.2015 tarihli vergi inceleme raporları ile mükellef kurum hakkında  2012/12 KDV dönemi için 200.00,00-TL KDV, 200.000,00-TL  vergi ziyaı cezası, 100.000,00-TL Özel Usulsüzlük cezası tarh edilmesi önerilmiştir.

Tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunan mükellef kurum ile 01.02.2015 tarihinde uzlaşma görüşmesi yapılmış olup yapılan uzlaşma vaki olarak aşağıdaki tutarlar üzerinde uzlaşılmış ve 01.02.2015 tarihli uzlaşma tutanağı düzenlenmiştir.

A Ltd. Şti. söz konusu uzlaşmadan sonra ne vergi dairesine gitmiş ne de herhangi bir ödemede bulunmuştur. 

Ancak 19.08.2016 tarihinde vergi affı  çıktığını duyarak 01.09.2016 tarihinde vergi dairesine gitmiş ve 19.08.2016 tarihi itibariyle güncel borcunun ne kadar olduğunu sormuştur. Vergi Dairesi tarafından verilen borç durum belgesinde yazan borçlarının aşağıdaki gibi olduğunu görmüştür. 

 A Ltd. Şti. 6736 sayılı kanundan yararlanmak için 2016/Ekim ayı sonuna kadar vergi dairesine baş vurursa aşağıdaki gibi hesaplama yapılarak borcu yeniden tespit edilecektir.

  A Ltd. Şti.  6736 sayılı kanundan yararlanması halinde borcunun bir hayli azalacağını görerek yapılandırmak istemiştir. Ancak peşin öderse toplam borçta avantaj sağlandığını, taksitli öderse de vade ve taksit avantajı sağladığını görmüştür.  Peşin ödeme ve taksitli ödeme seçenekleri ile avantajları aşağıdaki gibi olacaktır:

 a.Peşin Ödeme:

 Yapılandırılan borcun 2016/Kasım ayında yeya daha erken(ilk taksit ödeme süresinde)  hepsi  ödenirse  Yi-ÜFE tutarından ayrıca %50 indirim olur bu durumda ödenecek tutar aşağıdaki gibi olacaktır.

b. Taksitli ödeme

Örnek 2:

26/02/2012 vadeli(2012 Ocak Döneminde beyan edilen ödenecek KDV)  10.000,-TL katma değer vergisi henüz ödenmemiştir.

Bu durumda 19.08.2016 tarihi itibariyle  vergi dairesine olan borcumuz aşağıdaki gibi olacaktır:

Bu Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması halinde, aşağıdaki gibi hesaplama yapılarak borcumuz yeniden tespit edilecektir.

Peşin Ödeme ve taksit sürelerine göre ödenecek tutarlar ise aşağıdaki gibi olacaktır:

a.Peşin Ödeme:

Yapılandırılan borcun 2016/Kasım ayında yeya daha erken(ilk taksit ödeme süresinde)  hepsi ödenirse  Yi-ÜFE tutarından ayrıca %50 indirim olur bu durumda ödenecek tutar aşağıdaki gibi olacaktır.

b. Taksitli ödeme

Örnek 3:

2011 vergilendirme dönemine ilişkin 25/4/2012 tarihine kadar elektronik ortamda verilmesi gereken yıllık kurumlar vergisi beyannamesi verilmemiştir.

Yapılan inceleme sonucunda, 2011 dönemi için 100.000,-TL kurumlar vergisi tarh edilmesi ve vergi ziyaı cezası ile beyanname vermemekten özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerektiği tespit edilmiştir.

            Vergi/ceza ihbarnamesi 05/3/2013 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir.

İnceleme sonucu yapılan bu tarhiyat 04/4/2013 tarihinde itirazsız tahakkuk etmiş ve 19.08.2016 ya kadar herhangi bir ödemede bulunulmamıştır.

 Bu tarhiyata göre tahakkuk eden vergi, vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası, gecikme faizi ve gecikme zamları şu şekildedir.

Bu Kanundan yararlanmak üzere 2016/Ekim ayının sonuna kadar vergi idaresine başvura bulunulması  halinde, aşağıdaki gibi hesaplama yapılarak borcumuz yeniden tespit edilecektir.

Peşin Ödeme ve taksit sürelerine göre ödenecek tutarlar ise aşağıdaki gibi olacaktır:

a.Peşin Ödeme:

Yapılandırılan borcun 2016/Kasım ayında yeya daha erken(ilk taksit ödeme süresinde)  hepsi  ödenirse  Yi-ÜFE tutarından ayrıca %50 indirim olur budurumda ödenecek tutar aşağıdaki gibi olacaktır.

b. Taksitli ödeme

IV SONUÇ:

6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin Kanun  ile; vergi mükelleflerinin, özellikle geçmişten gelen ve çeşitli nedenlerle ödenmeyen, ödenmediği için de her geçen gün gecikme faizi ve gecikme zammı ile büyüyen vergi borç ve cezaları ile faizlerinin yapılandırılması ve bir kısmının silinmesi; vergi borcu altında ezilmekte olan hacizler ve blokeler yüzünden iş yapamayacak hale gelen mükelleflerin bu yüklerinden kurtulmaları ve rahat bir nefes almaları bakımından büyük fayda ve avantajlar sağlanmaktadır.  19.08.2016

                                                                                           Cengiz ELMALI

                                                                                                                                                                                                                          Y.M.M.

Kaynakça:

1- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu,

2- 6111 sayılı Kanun, kanun ile ilgili olarak yayımlanan Genel Tebliğ ve İç Genelgeler,

3- 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun

Yorumlar